สถานการณ์โรคไข้เลือดออกในมหาวิทยาลัยขอนแก่น

การเฝ้าระวังโรคสถานการณ์โรคไข้เลือดออกในมหาวิทยาลัยขอนแก่น ปี 2552
.. ความชุกของยุงลาย..
การสำรวจลูกน้ำยุงลายที่เป็นพาหะนำโรคไข้เลือดออกในเขตมหาวิทยาลัยขอนแก่น ประจำเดือนพฤศจิกายน 2552
จากการสำรวจลูกน้ำยุงลายระหว่างวันที่ 7-8 พ.ย. 2552 บริเวณบ้านพักในเขตมหาวิทยาลัยขอนแก่น และโรงเรียนสาธิต 2 แห่ง ผลการสำรวจบ้านพัก จำนวน 40 หลังพบ
ลูกน้ำยุงลาย 7 หลัง และโรงเรียนพบทั้ง 2 แห่ง ตามตารางที่ 1 ค่าHouse Index, Container Index และ Breteau Index มีค่าเกินระดับ WHO กำหนด (WHO, 1993 ) หากมีผู้ป่วยโรคไข้เลือดออกใน เขตมหาวิทยาลัยขอนแก่นจะมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดการระบาดของโรค
จากจำนวนภาชนะที่สำรวจ ส่วนใหญ่เป็นอ่างซีเมนต์ในห้องน้ำ, โอ่งน้ำ และจานรอง กระถางต้นไม้ และภาชนะอื่นๆ ที่ไม่ใช้ เช่นยางรถยนต์ กระป๋อง รวมทั้งหมด 146 ภาชนะ พบลูกน้ำ ยุงลาย 15 ภาชนะ แยกเป็นลูกน้ำยุงลายบ้าน Aedes aegypti 1 ภาชนะ คิดเป็นร้อยละ 6.67 ส่วนภาชนะที่อยู่บริเวณ รอบบ้าน (นอกบ้าน) ส่วนมากพบลูกน้ำยุงลายสวน Aedes albopictus 14 ภาชนะ คิดเป็นร้อยละ 93.33 สำหรับโรคไข้เลือดออกในประเทศไทยนั้น จะมียุงลาย Ae. aegypti เป็นพาหะหลัก และยุง Ae. albopictus เป็นพาหะรอง (หมายถึง หากมีการระบาดของโรคไข้เลือดออก ยุง Ae. albopictus จะเป็นตัวช่วยให้มีการระบาดของโรคเพิ่มมากขึ้น)
ตารางที่ 1 แสดงความชุกชุมของลูกน้ำยุงลายในเขตมหาวิทยาลัยขอนแก่น
เดือน House Index (H.I.) Container Index (C.I.) Breteau Index (B.I.)
พฤศจิกายน 2552 17.50 10.27 37.50
ดัชนีวัดความชุกชุมของลูกน้ำยุงลาย
House Index คือ ร้อยละของบ้านที่พบลูกน้ำ
H.I. = จำนวนบ้านที่พบลูกน้ำ / จำนวนบ้านที่สำรวจทั้งหมด x 100

Container Index คือ ร้อยละของภาชนะที่พบลูกน้ำ
C.I. = จำนวนภาชนะที่พบลูกน้ำ / จำนวนภาชนะที่สำรวจทั้งหมด x 100

Breteau Index คือ จำนวนภาชนะที่พบลูกน้ำต่อบ้าน 100 หลังคาเรือน
B.I. = จำนวนภาชนะที่พบลูกน้ำ / จำนวนบ้านที่สำรวจทั้งหมด x 100
ข้อเสนอแนะ
1. สำรวจลูกน้ำยุงลายในภาชนะที่มีน้ำขังในบ้านและนอกบ้าน ทุกๆ 7 วัน บริเวณรอบๆ บ้านรัศมี
การบินของยุงลายประมาณ 50 เมตร
2. กำจัดลูกน้ำโดยการตักลูกน้ำทิ้ง ขัดล้าง เปลี่ยนน้ำ ถ้าเป็นภาชนะที่ไม่ใช้ควรคว่ำภาชนะ หรือทำลาย
3. ควรใส่สารกำจัดลูกน้ำยุง เช่น ทรายอะเบท เกลือแกง ผงซักฟอก หรือใส่น้ำมันเครื่อง